Պատմության այս օրը. մայիսի 26
ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ ԵՎ ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ՏՈՆԵՐ
Միջազգային
- Դրակուլայի համաշխարհային օրը (World Dracula Day) *
- Լինդի-հոփ պարի համաշխարհային օրը (World Lindy Hop Day) *
Ազգային
- ԱՄՆ - Թղթե օդանավերի ազգային օրը (National Paper Airplane Day) *
- ԱՄՆ - Հապալասով պանրաբլիթի ազգային օրը (National Blueberry Cheesecake Day) *
- ԱՄՆ - Բալով աղանդերի ազգային օրը (National Cherry Dessert Day) *
- Ավստրալիա - Զղջման ազգային օրը (National Sorry Day) *
- Հայաստան - Սարդարապատի ճակատամարտի հաղթանակի օրը
Սարդարապատի 9-օրյա ճակատամարտն ավարտվեց հայերի լիակատար հաղթանակով, որի արդյունքում հակառակորդը ջախջախվեց ու հետ շպրտվեց 50-65 կմ, վերացվեց Երևանին սպառնացող անմիջական վտանգը։ Հաղթանակը վճռական դեր խաղաց Արևելյան Հայաստանի դեմ թուրքական զորքերի արշավանքի մասնակի ձախողման և, մասնավորապես մյուս ճակատներում՝ Բաշ-Ապարանում հաղթական հակահարվածի և Ղարաքիլիսայում հերոսական պաշտպանության ապահովման գործում։ Սարդարապատի հերոսամարտը տեղի բնակչությանն ու արևմտահայ գաղթականներին փրկեց անխուսափելի ջարդերից։ Կազմակերպչական մեծ ջանքերի գնով տարած հաղթանակը նպաստեց նաև Երևանում գործող քաղաքական ու հասարակական կազմակերպությունների, ինչպես նաև տեղի ղեկավար մարմինների ու առաջատար գործիչների դերի ամրապնդմանը[43]․ փաստացի հիմք դրվեց նորահռչակ Հայաստանի Հանրապետության կայացմանը։
- Գայանա - Անկախության օրը
- Վրաստան - Անկախության օրը
- Դանիա - Ֆրեդերիկի ծննդյան օրը *
- Լեհաստան - Մայրերի օրը
- Ռուսաստան - Ռուսական ձեռնարկատիրության օրը
- Ռուսաստան - Հեծյալի օրը *
- Ռուսաստան - Ալթայյան ձնեհովազի օրը *
- Ռուսաստան - Ոտաբոբիկ քայլելու օրը
- Տաջիկստան - Փաստաբանի օրը
* Մայիսի 26-ի անսովոր տոների մասին (ռուսերեն)՝ այստեղ։
ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ԴԵՊՔԵՐ ԵՎ ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
2011 - Ձերբակալվեց Ռատկո Մլադիչը՝ 1992-95 թթ. Սերբական Հանրապետության բանակի հրամանատարը Բոսնիական պատերազմի ժամանակ։
1986 - Եվրոպական տնտեսական համագործակցությունը ընդունել է Եվրոպայի դրոշը:
1981 - Իտալիայի կառավարությունը հրաժարական տվեց, երբ մամուլը հայտնեց, որ հարյուրավոր պաշտոնյաներ մասոնական «Պի-2» օթյակի հետ գաղտնի կապ ունեն։
1972 - Ռիչարդ Նիքսոնը և Լեոնիդ Բրեժնևը Մոսկվայում պայմանագիր ստորագրեցին հակահրթիռային համակարգերի օգտագործման սահմանափակման մասին։
1970 - Խորհրդային «Տու-144» գերձայնային ինքնաթիռն սկսեց կանոնավոր չվերթներ կատարել։
1966 - Գայանան անկախացավ Մեծ Բրիտանիայից։
1938 - Հիտլերը Վոլֆսբուրգում «Ֆոլքսվագեն» ավտոգործարանի հիմնաքարը դրեց։
1928 - ՖԻՖԱ-ն որոշում է ընդունում չորս տարին մեկ ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն անցկացնելու մասին:
1897 - Լույս է տեսնում իրլանդացի գրող Բրեմ Սթոքերի «Դրակուլա» վեպը:
1896 - Տեղի ունեցավ Ռուսաստանի վերջին թագավորի՝ Նիկոլայ II-ի թագադրությունը:
1896 - Չարլզ Դոուն առաջին անգամ հրապարակում է ԱՄՆ-ում գործարարության մակարդակն արտահայտող Դոու-Ջոնսի գործակիցը:
1805 - Նապոլեոն Բոնապարտը հռչակվում է Իտալիայի թագավոր և թագադրվում է Միլանի տաճարում:
1762 - Ռուս գիտնական Մ. Լոմոնոսովը Վեներայի վրա մթնոլորտ հայտնաբերեց։
1521 - Սկսվեց Մարթին Լյութեր Քինգի և նրա ուսմունքի պաշտոնական հետապնդումը:
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՇՈՒՐՋ ԵՎ ՀԱՅԵՐԻ ՄԱՍԻՆ
2016 - Երևանում բացվեց ռազմական գործիչ Գարեգին Նժդեհի արձանը:
1982 - Պայթյուն Լոս-Անջելեսում շվեյցարական «Սուիս Բենքինգ Քորփորեյշն» կազմակերպության դեմ։
- Արարքի պատասխանատվությունը վերագրվում է Հայ Գաղտնի Բանակ (ASALA)-ին։
1946 - Գետառ գետի վարարումից մեծ վնաս է հասցվում Երևանին, ջրի ծախսը մեծացել էր մոտ 100 անգամ:
1918 - Սարդարապատի ճակատամարտը:
1918 - Ցրվում է Անդրկովկասյան սեյմը:
- Վրաստանը, Ադրբեջանը և Հայաստանը հայտարարվում են անկախ հանրապետություններ (մինչև մայիսի 28-ը):
1907 - Սոլուխի կռվում զոհվեց հայ ազատագրական շարժման գործիչ Գևորգ Չաուշը:
1805 - Ղարաբաղի տիրակալ Իբրահիմ խանը հանդիսավորությամբ հավատարմության երդում տվեց Ռուսաստանին:
451 - Ավարայրի ճակատամարտը՝ Վարդանանց հերոսամարտը:
- Հայերը կորցրին մոտ 35.000 զինվոր, այդ թվում զոհվեցին սպարապետ Վարդան Քաջ Մամիկոնյանը, Վահան Արծրունին, Խորեն Խորխոռունին, Արտակ Պալունին, Տաճատ Գնթունին, Հմայակ Դիմաքսյանը, Ներսեհ Քաջբերունին, Վահան Գնունին, Արսեն Ընծայեցին և Գարեգին Սրվանձտյանը, ինչպես նաև ընկան 133 ռազմիկներ Մամիկոնյան տոհմից, 57 ռազմիկներ Պալունի տոհմից, 22 ռազմիկներ Դիմաքսյան տոհմից, 20 ռազմիկներ Սրվանձտյան տոհմից, 19 ռազմիկներ Խորխոռունյաց տոհմից, 19 ռազմիկներ Գնթունյաց տոհմից, 7 ռազմիկներ Ընծայեցյաց տոհմից, 7 ռազմիկներ Քաջբերունյաց տոհմից, 3 ռազմիկներ Գնունյաց տոհմից, ինչպես նաև 739 ռազմիկներ այլ նախարարական տոհմերից։
- Պարսից թագավորության բանակը կորցրեց մոտ 120.000 զինվոր, որոնց թվում 3544 ռազմիկներ դավաճաններից:
ԾՆՎԵԼ ԵՆ
1977 - Լուկա Տոնի, իտալացի ֆուտբոլիստ
1969 - Անժելիկա Վարում, ռուս և խորհրդային էստրադային երգչուհի
1966 - Հելենա Բոնեմ Քարթեր, բրիտանացի դերասանուհի
1957 - Ալաա ալ-Ասուանի, եգիպտացի գրող, «Քիֆայա» քաղաքական շարժման հիմնադիրներից
1951 - Սալի Ռայդ, ԱՄՆ առաջին կին աստղագնացը
1929 - Ռուբեն Վարդանյան, ըմբիշ, անվանի մարզական գործիչ
1928 - Ջեք Գևորգյան՝ Դոկտոր Մահ, ամերիկահայ բժիշկ
1927 - Ֆրունզե Դովլաթյան, դերասան և ռեժիսոր
1926 - Վահագն Տատրյան, ամերիկահայ պատմաբան
1926 - Մայլս Դեյվիս, ամերիկացի ջազ երաժիշտ
1923 - Սերգեյ Դավիդյան, երգիչ
1907 - Ջոն Ուեյն, ամերիկացի դերասան և ռեժիսոր, վեսթեռնի արքա
1874 - Անրի Ֆարման, ֆրանսիացի ավիակոնստրուկտոր, օդաչու և արդյունաբերող
1842 - Գեորգի Ծերեթելի, վրացի գրող և բանաստեղծ
1265 - Դանթե Ալիգերի, իտալացի պոետ, փիլիսոփա, քաղաքական գործիչ, «Աստվածային կատակերգության» հեղինակ