Պատմության այս օրը. մայիսի 16
ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ ԵՎ ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ՏՈՆԵՐ
Միջազգային
- Ջութակի համաշխարհային օրը (World Fiddle Day)
Ջութակի համաշխարհային օրը նվիրված է այս երաժշտական գործիքի հետ կապված ամեն ինչին: Այս օրը հիմնադրվել է 2012 թվականին՝ իռլանդացի պրոֆեսիոնալ ջութակահար Caoimhin Mac Aoidh-ի կողմից: Այս ամիսն ընտրվել է հեռավոր 1737-ին իտալացի ջութակի վարպետ Անտոնիո Ստրադիվարիի մահվան տարելիցին համընկնելու համար:
- Վիսկիի համաշխարհային օրը (World Whisky Day) *
- Կենսագիրների օրը (Biographers Day) *
Մայիսի 16-ն այն օրն է, երբ պետք է կարդալ նախընտրած գրողի, դերասանի կամ հայտնի գործչի կենսագրությունը: Հենց այս օրն է Սամուել Ջոնսոնն առաջին անգամ հանդիպել իր կենսագիր Ձեյմս Բոսուելուին: Նրանք հանդիպել են 1763 թվականին Լոնդոնի գրախանութներից մեկում: Հանդիպման արդյունքը 1791 թվականին լույս տեսած երկհատոր գիրքն էր՝ «Սամուել Ջոնսոնի կյանքը» խորագրով: Սեմյուել Ջոնսոն անգլիացի արձակագիր է, բառարանագիր, գրական քննադատ: Ժամանակին այնքան մեծ համբավ է ունեցել, որ նրա անունով են կոչել մի ամբողջ «դարաշրջան»: Նա հրաժարվել է կլասիցիզմի գեղագիտական սկզբունքներից` հաստատելով լուսավորական ռեալիզմի հիմքերը: Գրել է «Ռասսելաս հաբեշական իշխանը» (1759թ.) վեպը, «Իրինա» ողբերգությունը (1749թ.), «Մարդկային ցանկությունների ունայնությունը» (1749թ.) սատիրան, «Անգլիայի առավել նշանավոր պոետների կենսագրականները» (1779-1781թթ.) և այլն:
- Մատուցողների օրը (Waiters Day) *
- Լույսի միջազգային օրը (International Day of Light) *
- Սկանդինավյան քայլքի համաշխարհային օրը (World Nordic Walking Day) *
- Մշակույթի ազատության օրը (Culture Freedom Day) *
- Խաղաղության համար մանուշակագույն հագնելու օրը (Wear Purple for Peace Day) *
- Խաղաղ պայմաններում ապրելու միջազգային օրը (International Day of Living Together in Peace) *
- Ցելիակիայի միջազգային օրը (International Coeliac Day) *
- Գաղթող ձկների համաշխարհային օրը (World Fish Migration Day) *
- Կիտրոնի ծառ տնկելու օրը (Plant a Lemon Tree Day) *
Ազգային
- ԱՄՆ - Զինված ուզերի օրը (National Armed Forces Day)
- ԱՄՆ - Հինգ ցենտի օրը (Nickel Day) *
- ԱՄՆ - ԼԳՏԲ համայնքի ավագ սերնդին պատվելու օրթ (Honor Our LGBT Elders Day) *
- ԱՄՆ - Պրիսինգի ազգային օրը (National Piercing Day) *
- ԱՄՆ - Ծառերի հանդեպ սիրո ազգային օրը (National Love a Tree Day) *
- ԱՄՆ - Խորովածի ազգային օրը (National Barbecue Day) *
- ԱՄՆ - Սուրբ Ջեյմսի կատարների ազգային օրը (National Coquilles St. Jacques Day) *
- ԱՄՆ - «Միմոզա» կոկտեյլի ազգային օրը (National Mimosa Day) *
- ԱՄՆ - Լողալ սովորեցնելու ազգային օրը (National Learn to Swim Day) *
- ԱՄՆ - Հարևանի համար որևէ լավ բան անելու ազգային օրը *
- ԱՄՆ - Ծովային կապիկների ազգային օրը (National Sea Monkey Day) *
- ԱՄՆ - Ձիերի փրկության (Horse Rescue Day) *
- ԱՄՆ - Նկարչության ազգային օրը (National Drawing Day) *
- Հնդկաստան - Սիքիմ նահանգի օրը (Sikkim State Day)
- Մալայզիա - Ուսուցչի օրը
- Լեհաստան - Սահմանապահի օրըпограничника
- Ռուսաստան - Կալմիկական թեյի օրը *
- Ռուսաստան - Տանիքագործի օրը *
- Ռուսաստան - Մոսկովյան պուրակների օրը
- Ռուսաստան - Ուրականների հետ պարի օրը
- Ռուսաստան - Շողոքորթելու տոնը
- Հարավային Սուդան - Ժողովրդական-ազատագրական բանակի օրը
- Ուկրաինա - Հարևանի օրը Կիևում *
- Ուկրաինա - Եվրոպայի օրը
- Ուկրաինա - Գիտության օրը
- Ֆրանսիա - Պատվելի Հոնորատ Ամերատցու տոնը (Feast of Saint Honorat) *
* Տոների մասին ավելին՝ այստեղ (ռուսերեն)։
ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ԴԵՊՔԵՐ ԵՎ ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
1994 - Մոսկվայում տեղի ունեցավ Հայաստանի և Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարների և ԼՂՀ Պաշտպանության բանակի հրամանատարի մասնակցությամբ հանդիպում, որի ընթացքում քննարկվեցին զինադադարի հաստատմանն ուղղված առաջարկներ:
1980 - Նշվեց Դավիթ Անհաղթի ծննդյան 1500-ամյակը:
1960 - ԱՄՆ-ում տեղի ունեցավ առաջին լազերի ցուցադրումը։
1944 - Ֆաշիստական Գերմանիայի զորքերը գրավեցին Վարշավան՝ ավարտելով այնտեղ բարձրացված ապստամբությունը։
- Արդյունքում զոհվեց մոտ 15.000 լեհ։
1929 - Տեղի ունեցավ «Օսկարի» 1-ին մրցանակաբաշխությունը։
1926 - Տեղի է ունենում Երևանի առաջին հիդրոէլեկտրակայանի հանդիսավոր բացումը։
- Հանդիսավոր ճառով հանդես եկան Գ.Օրջոնիկիձեն, Աղամալի-Օղլին, Շ.Էլիավան և ուրիշներ:
1920 - Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցին Ժաննա դ՛Արկին դասում է սրբերի շարքը:
1919 - Հիմնադրվեց Երևանի պետական համալսարանը։
- Համալսարանում դասերի մեկնարկը տրվեց նշանավոր հայագետ Ստեփան Մալխասյանցի` 1920 թ. փետրվարի մեկին կարդացած դասախոսությամբ:
1888 - Բեռլինում ցուցադրվեց առաջին ձայնապնակը։
1881 - Գերմանիայում աշխարհում առաջին տրամվայն սկսեց իր երթուղին:
1812 - Ռուսաստանի և Թուրքիայի միջև կնքվում է Բուխարեստի հաշտության պայմանագիրը:
- Ռուսաստանին է միացվում Բեսարաբիան:
1152 - Հենրի II Պլանտագենետը ամուսնացավ Էլեանորա Ակվիտանուհու հետ։
ԾՆՎԵԼ ԵՆ
1990 - Թոմաս Սանգստեր, բրիտանացի դերասան, բաս կիթառահար
1986 - Մեգան Ֆոքս, ամերիկյան դերասանուհի և մոդել
- Հայտնի է «Տանսֆորմերները» սերիալից։
1983 - Նենսի Աջրամ, լիբանանցի երգչուհի
1981 - «Ջիմ» Սթարջես, անգլիացի դերասան և երգիչ
1973 - Թորի Սփելինգ, ամերիկացի դերասանուհի
1966 - Ջանեթ Ջեքսոն, ամերիկացի փոփ աստղ
1953 - Պիրս Բրոսնան, իռլանդացի դերասան
- Հայտնի է իր մարմնավորած Ջեյմս Բոնդի կերպարով։
1945 - Մասիմո Մորատտի, իտալական խոշոր գործարար, «Ինտեր» ակումբի սեփականատերը
1945 - Տիգրան Կարապետյան, ԱԼՄ մեդիա հոլդինգի հիմնադիրը
1931 - Վույադին Բոշկով, հարավսլավացի ֆուտբոլիստ, կիսապաշտպան և գլխավոր մարզիչ
1923 - Մերտոն Միլլեր, ամերիկացի ականավոր տնտեսագետ, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր՝ ֆինանսական էկոնոմիկայի տեսության վերաբերյալ աշխատությունների համար (1990)։
1905 - Հենրի Ֆոնդա, , Օսկարի և Ոսկե Գլոբուսի դափնեկիր (մահ. 1982 թ.)
- Հայտնի դերասանուհի Ջեյն Ֆոնդայի հայրն է։ Հայտնի է «Ցասման ողկույզներ», «12 բարկացած տղամարդիկ», «Մի անգամ վայրի արևմուտքում» ֆիլմերից։
1903 - Ֆրանսիսկո Մատեուչի, ուրուգվայցի ֆուտբոլային մրցավար
1885 - Գառնիկ Քալաշյան, հայ բանաստեղծ