Հարութ Ուլոյան. Քոչարյանի հերթական ինքնահարցազրույցի երեք «նորամուծությունը»
Քոչարյանի հերթական ինքնահարցազրույցում, եթե կալանավորման հարցի ծեծված թեման բաց թողնենք, ապա այնտեղ կարելի է երեք «նորամուծություն» գտնել:
1. Ինքնահարցազրույցի առաջին հատվածն ուղղակի Քոչարյանի ռեզյումեն (CV) է, այն էլ` կեղծ: Տվյալ պարբերությունից այնպիսի տպավորություն է, կարծես մեղադրյալը փորձ է անում աշխատանքի անցնել ինչ-որ կազմակերպությունում` որպես կառավարիչ (մենեջեր): «Հաջողված» և «եզակի փորձ ունեմ», - պնդում է մեղադրյալը, հեգնելով` «Հայաստանում շա՞տ են արդյոք նման փորձ ունեցող մարդիկ»: Համաձայնեք` հրապարակայնորեն նման թեմաների արծարծումը պատիվ չի բերում ցանկացած անձի, առավել ևս` նման «մակարդակի» անձանց:
2. Ինքնահարցազրույցում ամենաուշագրավը, իհարկե, հետևյալ երկու «ինքնահարցադրումներն» են. «Կիսո՞ւմ եք քաղաքագետների այն մտահոգությունը, որ, Ձեզ մեկուսացնելով և ՀՀԿ-ին վարկաբեկելով, իշխանությունը փորձում է Հայաստանը ներքաշել Իրանի դեմ աշխարհաքաղաքական սեպարատ համաձայնության ԱՄՆ-ի հետ: Այլ կերպ ասած` Ձեր հանդեպ վենդետան ինչ-որ աշխարհաքաղաքական նպատակ ունի՞...», և «Քաղաքագետները, այդ թվում` ռուսաստանցի, ավելի հաճախ են Ձեր կալանավորումը կապում վարչապետի ինչ-ինչ խոստումների հետ, որ նա տվել է արևմտյան վերնախավերին` ՀՀ-ում ռուսական ազդեցության թուլացման հետ կապված»:
Արդյո՞ք շարահյուսության կամ քերականության տեսանկյունից կարելի է «Հայաստանը ներքաշել Իրանի դեմ աշխարհաքաղաքական սեպարատ համաձայնության ԱՄՆ-ի հետ»: Սա` իմիջիայլոց: Փաստորեն` Քոչարյանն իրենից մի այնպիսի «ատոմային ռումբ» է ներկայացնում, որին կարելի է օգտագործել աշխարհաքաղաքական նպատակներով: Նմանատիպ «ինքնահարցադրումներից» հետո մնում էր թեման եզրափակել հետևյալ «ինքնահարցադրումով». «Չե՞ք կարծում, արդյոք, որ Ձեզ բանտարկելով` սկիզբ է դրվում 3-րդ համաշխարհային պատերազմի»:
3. Պատասխանելով տարածաշրջանին վերաբերվող «ինքնահարցադրմանը», Քոչարյանը ծավալուն գնահատականներ է հնչեցնում: Ըստ նրա` Հայաստանը «սեղմված» է այնպիսի երկրիների միջև, որոնց հետ, ըստ էության, բնականոն զարգացման հեռանկարները հուսալի չեն. Հայաստանն ու Վրաստանը իրենց ապագան ամրագրել են իրար միջև հակամարտող դաշինքներում, Իրանը գտնվում է ԱՄՆ-ի սև ցուցակում, իսկ Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ ունեցած «խնդրահարույց հարաբերությունները» Հայաստանին զրկում են տարածաշրջանային գործոն լինելուց: Ավելին, Քոչարյանը պնդում է նաև, որ միջազգային ճանապարհները շրջանցում են Հայաստանը, իսկ տրանսպորտային խնդիրներն ազդում են արտադրանքի ինքնարժեքի վրա: «Ավելացրեք դրանց Ղարաբաղյան հակամարտության հիմնախնդիրը», - եզրափակում է Քոչարյանը:
«Ավելացրեք դրանց Ղարաբաղյան հակամարտության հիմնախնդիրը»: Քոչարյանն այնպես է այս միտքն արտահայտում, կարծես իր իսկ կողմից մատնանշված խնդիրները, մասնավորապես` Հայաստանին տարածաշրջանային գործոնից զրկող Թուրքիայի և Ադրբաջանի հետ «խնդրահարույց հարաբերությունները», Հայաստանը շրջանցող ճանապարհները, արտադրանքի ինքնարժեքը «այլ» խնդիրներ են, իսկ Արցախյան հակամարտությունը` «բոլորովին այլ»: Ինչ խոսք` Քոչարյանին հատուկ մի մանիպուլյացիա:
Ինչևէ: Հայաստանի առջև ծառացած այնպիսի խնդիրներ է մատնանշում մի անձնավորթյուն, ով 1997-98 թվականներին պնդում էր, թե «Շրջափակումները չեն ազդում Հայաստանի տնտեսական զարգացման վրա», թե «Ղարաբաղյան հակամարտությունը խոչընդոտ չէ արտասահմանյան ներդրումների համար», թե «Կարելի է զարգանալ նաեւ մեկուսացման պայմաններում»… Ու հիմա, երկու տասնամյակ անց, նույն Քոչարյանը ոչ միայն նախկինում իր իսկ կողմից մերժված խնդիրներն է մատնանշում, այլև` պնդում, որ այդ խնդիրները հարցեր են, որոնց «ազնիվ» պատասխանները «սփոփիչ չեն»:
Քաղաքական առումով, ըստ էության, Քոչարյանի ներկայիս վարքագիծը հերթական անգամ ապացուցում է այն հանգամանքը, որ 1997-98 թվականների հայտնի իրադարձությունների ժամանակ Արցախի հարցն ընդամենը պատրվակ էր…