«Մեկ էլ տեսա երեխեն եկավ, ասավ թուրքեր էին, ավտոմատ պահին» (տեսանյութ)
Գեղարքունիքի մարզի Վերին Շորժա և Կութ գյուղերի բնակիչները ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպան Արման Թաթոյանին են ներկայացրել իրենց տարածք ներխուժած ադրբեջանցիների հետ հանդիպումը։
ՄԻՊ խումբը փաստահավաք աշխատանքներ է իրականացրել Վարդենիս համայնքի Վերին Շորժա գյուղում, հարակից արոտավայրերում, ինչպես նաև Գեղամասար համայնքի Կութ գյուղում՝ կապված ՀՀ ինքնիշխան տարածքում 2021թ. մայիսի 12-ից ադրբեջանական զինվորականների անօրինական ներկայության պատճառով ՀՀ սահմանային բնակիչների իրավունքների կոպիտ խախտումների հետ:
«Առավոտ տեսա էն բլրի գագաթին լիքը մարդ, երեխուն ասեցի` հեծի ձին, գնա։ Մեկ էլ` տեսա երեխեն կապտուկ եկավ, ասավ թուրքեր էին, ավտոմատ պահին»,–պատմում է գյուղի բնակիչներից մեկը` հավելելով, որ հայերեն ասել են` արի ախպեր, արի։
Տարածք մտած ադրբեջանցիների հետ հանդիպած տղամարդկանցից մեկը պատմում է, որ սարի վերևում հետները խոսել է`մեկի հետ ռուսերեն, մյուսի հետ` թուրքերեն։
«Ռուսերեն ասում եմ` գնացեք ստեղից, էս ձեր հողը չի, մերն ա, ստեղ անելիք չունեք, «պա խորոշոմու» գնացեք։ Էն թուրքերեն խոսացողը ռուսերն խոսացողին ասում է` դրան ասեք` «պա խորոշոմու»–ի անուն չտա, հանգիստ նստի ավտոն ու գնա, թե չէ հենց հիմա կկրակեմ»,–պատմում է նա։
Հովիվներից մեկնը սարի 2 կողմում շատ մարդիկ նկատելով և ուշադիր զննելով` հասկացել է, որ «մերոնքական» չեն և արագ զանգել է գյուղ` տեղեկացնելու, որ թշնամին է տարածք մտել։ Եվ գնացել է անասուններին արոտավայրից հետ բերել։
«Դեռ սովետական ժամանակներից ադրբեջանցիների անասնապահական ֆերմայի վարիչը խնդրում էր, որ թողնեինք իրենց անասուններին այստեղ արածացնեն, չենք թողել»,–պատմում է մեկ այլ տղամարդ։
Փաստահավաք աշխատանքներով ադրբեջանական զինված ուժերի անօրինական արարքների վերաբերյալ ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի ձեռք բերած ապացույցները հաստատում են անվտանգության գոտի ստեղծելու ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի առաջարկի բացարձակ անհրաժեշտությունը` ՀՀ սահմանային բնակիչների իրավունքները երաշխավորելու նպատակով:
Այցի արդյունքները կամփոփվեն և կձեռնարկվեն ՀՀ սահմանային բնակիչների իրավունքների պաշտպանությանն ուղղված քայլեր: