Վահան Բադրյան. Ընտրությունների, Հայ ազգային կոնգրեսի, իշխանության և ընդդիմության մասին

Շուտով մոտենում է 2026թ.-ի  ընտրությունները։ Չնայած նրան, որ նախընտրական ծրագրերը  դեռևս պատրաստ չեն, սակայն, ուշադիր զննելով քաղաքական ուժերի խոսույթը, արդեն իսկ ուրվագծվում են առաջիկա ընտրությունների հիմնական թիրախները։

Ամենից առաջ ուզեմ եմ ասել, որ ընտրության իրավունք և հնարավորություն ունեցող ցանկացած  քաղաքացի պետք է բացառի ընտրությանը չմասնակցելը և գոնե պետք է կատարի քաղաքացիական ամենատարրական իրավունքն ու պարտականությունը։ Շատերը գուցե արդարացնեն ընտրություններին իրենց չմասնակցելը, պայմանավորելով այն, քաղաքական դաշտի ողբերգական վիճակով և անվստահությամբ քաղաքական ուժերի հանդեպ։ Սակայն, հարկ է նշել, որ ընտրություններին չմասնակցելով` դուք ոչ միայն չեք փոխի քաղաքական դրությունը և դեռ հակառակը` ձեր անտարբերությամբ կերաշխավորեք դրա շարունակականությունը և դեռ ավելին կլեգիտիմացնեք այն։

Անցնելով բուն նյութին` 2026թ.-ի ընտրությունների հիմնական խոսույթը ձևավորվելու է Վաշինգտոնում ստորագրված հայ-ադրբեջանական համաձայնագրի շուրջ և դատելով  ներկայիս քաղաքականությունից ` իշխանությունը և խորհրդարանական ընդդիմությունը փորձելու են վախի և սպառնալիքի միջոցով շահել  քաղաքացիների ձայները` ծայրահեղականացնելով իրողությունները և ցեխ շպրտելով միմյանց վրա։

Իշխանության քարոզչությունը հիմնվելու է այն մոլորեցուցիչ թեզի վրա,որ իրենք վերջապես հասել են խաղաղության հայ-ադրբեջանական հարաբերություններում, կարողացել են վարել բալանսավորված քաղաքականություն և պահպանել են ինքնիշխանությունը, և  եթե  իրենք չընտրվեն  այս ամենը, մասնավորապես հայ-ադրբեջանական փխրուն խաղաղությունը հօդս կցնդի։ Հակառակ սրան`  խորհրդարանական ընդդիմությունը կպնդի, որ իշխանության վարած կործանարար քաղաքականության հետևանքները միայն իրենք կարող են շտկել, և այսպիսով միակ փրկությունը իրենց ընտրելն է։

Ի՞նչ պիտի անի ՀՀ քաղաքացին այս իրոք որ  ողբերգական իրավիճակում։

Առաջին հերջին պիտի մերժի իշխանությանը, որի վարած  արկածախնդիր քաղաքականության պատճառով`

• ա) սկսվել է պատերազմ
• բ) պարտվել ենք պատերազմում
• գ) տվել ենք հազարավոր զոհեր
• դ) ենթարկվել ենք էթնիկ զտման 
• ե) կորցրել ենք երեքհազարամյա Արցախը
• զ) միջազգային երաշխիքներով ճանապարհ/միջանցք ենք տվել Ադրբեջանին, դրա դիմաց ստանալով սողացող խաղաղություն
• է) Ադրբեջանը դարձել է Հայաստանում քաղաքական խոսույթ թելադրող լուրջ ուժ (օրինակի համար Սահմանադրության փոփոխության պահանջը)
• ը) Արևմտյան Ադրբեջանի և երեք հարյուր հազար ադրբեջանցիների վերադարձը դարձել է նոր սպառնալիք մեր պետականության  համար և ստեղծել է գոյութենաբանական խնդիրներ։
• Եվ երկրորդ հերթին պետք է մերժի խորհրդարանական ընդդիմությանը, որի վարած քաղաքականության արդյուքնում`
• ա) վերոնշյալ ուժերը եկել են իշխանության 
• բ) երկիրը ենթարկվել է համակարգային թալանի
• գ) մերժվել է խաղաղության օրակագը
• դ) ճնշվել են ժողովրդի արդարացի ընդվզումները (օրինակի համար մարտի 1-ը)
• ե) սահմանափակվել է ազատ խոսքի իրավունքը 
• զ) պետական արժեքներին փոխարինելու են եկել քրեական գաղափարները
• է) 2020թ.-ի պարտությունից հետո նրանք են երաշխավորել  իշխանության վերարտադրությունը։

 Ուրեմն ի՞նչ է մնում անելու ՀՀ քաղաքացուն։ Մնում է ընտրել մի ուժի, որի համար առաջնային նպատակն է ոչ թե իշխանության հասնելը, այլ երկիրը կործանարար այս աղետից փրկելը։

Ես` որպես ՀՀ քաղաքացի, ով 2026-ին կունենա ընտրելու իրավունք իմ ձայնը ու քվեն տալու եմ Հայ ազգային կոնգրեսին, քանզի հենց նրանք էին, որ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի գլխավորությամբ, առաջ էին մղում խաղաղության օրակարգը, վարում էին բալանսավորված արտաքին քաղաքականություն, փորձում էին ամրապնդել և ինստիտուցիոնալացնել ժողվրդավարությունը Հայաստանում, և նրանք են, որ այսօր առաջարկում են խաղաղության արժանապատիվ ծրագիր, որի երաշխիքները  կախված չեն  ո'չ Ադրբեջանի բարեհաճությունից և ո'չ էլ  օրվա իշխանությունից։ Կոնգրեսի ծրագիրը (որքանով որ ես եմ հասկանում) , հիմք ընդունելով օգոստոսի 8-ի համաձայնագիրը որպես իրողություն, առաջարկում է օգտագործել այն  ի շահ մեզ և ներգրավելով այդ ծրագրում  ոչ արևմտյան (Չինաստան, Ռուսաստան, Հնդկաստան , Իրան)  լուրջ խաղացողներին ` հավասարակշռություն մտցնել արևմտյան և արևելյան բևեռների միջև, դրանով իսկ սահմանափակելով `  Ադրբեջանի օր օրի սաստկացող պահանջները և մոնոպոլիան այդ ճանապարհի նկատմամբ։

Հարկ եմ համարում նշել` այս ծրագիրը կապահովի ոչ թե կարճաժամկետ և պատեհականությամբ ընձեռնված խաղաղություն, ինչպիսին որ ունենք այսօր, այլ  ռազմավարական և երկարաժամկետ խաղաղություն, որի հիմքում  կլինի հավասարակշռությունը քաղաքական բևեռների միջև։ Ես կատարել եմ իմ ընտրությունը`  առաջնորդվելով ողջախոհությամբ, և վստահ եմ, որ «ողջախոհության ճրագը մեր երկրում չի' մարի»։

Վահան Բադրյան