Պատմության այս օրը. մայիսի 21
ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ ԵՎ ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ՏՈՆԵՐ
Միջազգային
- Հանուն երկխոսության և զարգացման մշակութային բազմազանության համաշխարհային օրն է
- Տիեզերքի միջազգային օրը
- Մատչելիության գլոբալ իրազեկման օրը (Global Accessibility Awareness Day) *
Ազգային
- Աբխազիա - Կովկասյան պատերազմի զոհերի հիշատակի օրը
- ԱՄՆ - Ամերիկյան Կարմիր խաչի հիմնադրման ազգային օրը (National American Red Cross Founder’s)
- ԱՄՆ - Խանդավառության երեկոյի օրը (Rapture Party Day) *
- ԱՄՆ - Սերուցքով ելակի ազգային օրը (National Strawberry and Cream Day) *
- ԱՄՆ - Հուշատետրի ազգային օրը (National Notebook Day) *
- ԱՄՆ - Հուշագրի ազգային օրը (National Memo Day) *
- ԱՄՆ - Մրգերի և բանջարեղենի առատության օրը (Eat More Fruits & Vegetables Day) *
- ԱՄՆ - Կարկատանի անհրաժեշտության օրը (I Need A Patch For That Day) *
- Բուլղարիա - Նեստինարի (Անաստենարիա) *
- Գերմանիա - Հարյերի օրը
- Կոլումբիա - Աֆրո-կոլումբիական օր
- Հայաստան - Հիսուս Քրիստոսի Համբարձման տոնը (Համբարձում)
Տոնը նշվում է Քրիստոսի Հարության 40-րդ օրը: Հարությունից հետո Քրիստոս 40 օր մնում է երկրի վրա և երևում առաքյալներին ու հավատացյալներին: Այդ ընթացքում Հիսուս Իր վարդապետությունն է ուսացանում նրանց, իսկ վերջին հանդիպման ժամանակ օրհնում ու պատգամներ տալիս առաքյալներին, որից հետո համբարձվում է երկինք:
Քրիստոսի Համբարձման մասին վկայում են Ս. Մարկոս և Ս. Ղուկաս ավետարանիչները, ինչպես նաև՝ «Գործք Առաքելոց»–ը։ «Եվ Ինքը` Տեր Հիսուս, նրանց հետ խոսելուց հետո, դեպի երկինք վերացավ և նստեց Հոր աջ կողմը» (Մարկ. 16:19): Հայ Առաքելական եկեղեցին Համբարձման տոնին հիշատակում է նաև Ամենայն Հայոց կաթողիկոսության Աթոռը Սիս քաղաքից Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին փոխադրելը:
- Հնդկաստան - Ալ-Քադպի գիշերը (Shab-I-Qadr) *
- Հնդկաստան - Ահաբեկչության դեմ պայքարի օրը (Anti-Terrorism Day)
- Հունաստան - Պիրովասիա (Անաստենարիա) *
- Ղազախստան - Մշակույթի և արվեստի գործիչների օրը (Day of Culture and Art Workers)
- Մեքսիկա - Ազգային պոլիտեխնիկական ինստիտուտի տոնակատարությունը (National Polytechnic Institute)
- Շրի Լանկա - Ազգային հերոսների օրը
- Չեռնոգորիա - Անկախության օրը
- Չիլի - Շազմա-ծովային նավատորմի օրը
- Ռուսաստան - ՌԴ Խաղաղօվկիանոսյան նավատորմի օրը
- Ռուսաստան - Բևեռախույզի օրը
- Ռուսաստան - Զինվորական թարգմանիչի օրը
- Ռուսաստան - Գործազրկության պաշտպանության օրը
- Ռուսաստան - Թալիսմաններով փոխանակվելու օրը *
- Ռուսաստան - Մուսայի և ոգեշնչման օրը
- Սուրբ Կղզի - Հայտնագործման օրը
- Ուկրաինա - Ասեղնագործության օրը *
* Տոների մասին ավելին՝ այստեղ։
ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ԴԵՊՔԵՐ ԵՎ ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
2011 - Իսլանդիայում գտնվող Գրիմսվոթն հրաբխի ժայթքումից ծուխը բարձրացավ մոտ 20 կմ, ինչի հետևանքով մի շարք եվրոպական ավիաընկերություններ հետաձգեցին թռիչքները:
2006 - Չեռնոգորիայում անցկացվում է անկախության հանրաքվե:
2004 - Մոսկվայում բացվեց թեյի համաշխարհային երկրորդ փառատոնը։
1991 - Ալլա Պուգաչովան տատիկ դարձավ։
- Լոնդոնում Քրիստինե Օրբակայտեն տղա ունեցավ։
1991 - Մադրասում ինքնասպան ահաբեկչուհու ռումբի պայթյունից զոհվում է Հնդկաստանի նախկին վարչապետ Ռաջիվ Գանդին:
1990 - Եմենի դեմոկրատական հանրապետության և Հյուսիսային Եմենի միավորումով ստեղծվում է Եմենի հանրապետությունը:
1944 - Իսլանդիան հանրաքվեով անջատվում է Դանիայից։
1921 - ՀԽՍՀ Հեղկոմը վերակազմվում է ՀԽՍՀ Ժողկոմխորհրդի` Ալ. Մյասնիկյանի նախագահությամբ:
1920 - Դիլիջանում հաստատվում է խորհրդային իշխանություն:
1920 - Թարթառ-Մարտակերտ ուղղությամբ 11-րդ կարմիր բանակը ներխուժեց Ղարաբաղ, որով դրվեց Ադրբեջանին հայկական այդ երկրամասի փաստական բռնակցման սկիզբը:
1915 - Թուրքական կառավարությունը հրապարակեց օրենք (3 կետերից) ռազմական գոտուց հայերի տեղահանության և պատժամիջոցների մասին:
1904 - Փարիզում հիմնվում է ՖԻՖԱ-ն՝ Ֆուտբոլի միջազգային դաշնությունը:
1889 - Ստեղծվեց «Իթթիհատ վեթերաքքի» («Միություն և առաջադիմություն»), նախնական անվանումը՝ «Օսմանյան միության կազմակերպություն», թուրքական քաղաքական կուսակցությունը, որն Առաջին համաշխարհային պատերազմի ընթացքում իրագործեց հայերի ցեղասպանությունը:
1871 - Շվեյցարիայի Ռիգի լեռան լանջին բացվում է Եվրոպայի առաջին ատամնավոր երկաթուղին:
1864 - «Հայոց մարդասիրական ընկերության» հիմնումը Բաքվում:
1853 - Բնասեր Հոսսեն լոնդոնյան Ռիջերս պուրակում ցուցադրում է աշխարհի առաջին ակվարիումը։
1840 - Նոր Զելանդիան հռչակվում է բրիտանական գաղութ:
1805 - Ռուսաստանին է միացվում Շաքու (Նուխիի) խանությունը:
1804 - Փարիզում բացվեց Պեր Լաշեզ գերեզմանատունը:
1502 - Պորտուգալացի ծովագնաց Ժուան դե Նովան հայտնաբերեց Սուրբ Հեղինեի կղզին:
ԾՆՎԵԼ ԵՆ
1994 - Թոմ Դեյլի (Tomas Daley), բրիտանացի ջրացատկորդ
1967 - Քրիս Բենուա (Chris Benoit), կանադաամերիկացի ըմբիշ
1947 - Սեդա Ազնավուր (Seda Aznavour), երգչուհի
1940 - Թոնի Շերիդան, անգլիացի երգիչ և կիթառահար, ռոք-ն-ռոլլ կատարող
1937 - Սոֆիկո Ճիաուրելի, վրաց դերասանուհի
1921 - Անդրեյ Սախարով, ռուս ֆիզիկոս, սովետ. ջրածնային ռումբի հեղինակը
1914 - Նիկոլայ Մակարով, հրազենի կոնստրուկտոր
1889 - Արմենդ Համեր, ամերիկացի արդյունաբերող
1792 - Գյուստավ Կորիոլիս (Gaspard-Gustave Coriolis), ֆրանսիացի մաթեմատիկոս և ճարտարագետ
1759 - Ժոզեֆ Ֆուշե, ֆրանսիացի քաղաքական գործիչ
1688 - Ալեքսանդր Փոփ (Alexander Pope), անգլիացի բանաստեղծ
1471 - Ալբրեխտ Դյուրեր, գերմանացի նկարիչ
- Վերածննդի ժամանակաշրջանի ամենանշանավոր նկարիչներից է։