Փետրվար
Փետրվարը ձմռան վերջին ամիսն է, տարվա երկրորդ ամիսը։ Այս ամիսն իր անունն ստացել է հին հռոմեական չար աստված Փեբրուարիոսից։ Մեր թվականությունից 56 տարի առաջ Հուլիոս Կեսարի հրամանով կատարված օրացույցի բարեփոխումից հետո փետրվարը դարձավ երկրորդ ամիսը և ուներ 29 օր։ Հետագայում ամիսներից մեկը, ի պատիվ Հուլիոս Կեսարի, կոչվեց Հուլիս, իսկ դրան հաջորդող օգոստոս ամիսն էլ՝Օգոստոս կայսեր պատվին։ Բայց օգոստոսն ուներ միայն 30 օր, իսկ հուլիսը՝ 31՝ մի բան, որ ընդգծում է Կեսարի գերազանցությունը Օգոստոսկայսեր նկատմամբ։ Որոշվեց մեկ օր վերցնել փետրվարից և ավելացնել օգոստոս ամսվա օրերի թվին։ Այսպիսով փետրվար ամսին, որը կապված էր հռոմեական չար աստծու անվան հետ, մնաց 28 օր։ Միայն նահանջ տարին է մեկ օրով ավելանում և դառնում 29 օր։
Փետրվարը հայկական տոմարում համընկնում է Մեհեկան ամսվա հետ։ Այդ ամսին մեծ տոնախմբություն էր կատարվում՝ ի պատիվ Միհրի, որը զրադաշտական աստվածն էր։ Նա մարմնավորում էր արեգակը և կրակը։ Ժամանակին Միհրի պաշտամուն քը եղել է հեթանոսական Հայաստանում։ Միհրին նվիրված տաճարներն էլ կոչվում էին մեհյաններ։
Փետրվար ամսին նշվող տոները
- Շրի Լանկայի անկախության օրը՝ փետրվարի 4-ին։
- Ամուսնության համաշխարհային օրը՝ երկրորդ կիրակին։
- Սուրբ Վալենտինի օրը՝ փետրվարի 14-ին։
- Սերբիայի ազգային օրը՝ փետրվարի 15-ին։
- Կանադայի դրոշի օրը՝ փետրվարի 15-ին։
- Խնձորի օր ԱՄՆ-ում՝ փետրվարի 20-ին։
- Մայրենիի համաշխարհային օրը՝ փետրվարի 21-ին։
- Մեքսիկայի դրոշի օրը՝ փետրվարի 24-ին։
- Էստոնիայի անկախության օրը՝ փետրվարի 24-ին։
- Ազատության օրը Քուվեյթում՝ փետրվարի 26-ին։
- Դոմինիկյան Հանրապետության անկախության օրը՝ փետրվարի 27-ին։
- Արևի ազգային օրը Արգենտինայում՝ փետրվարի 29-ի նահանջ օրը, չորս տարին մեկ։
Հայաստանում նշվող օրերը
- Փետրվարի 13-ին նշվում է տերընդեզը։
- Փետրվարի 19-ին՝ Հովհաննես Թումանյանի ծննդյան օրը, նշվում է գիրք նվիրելու օրը։
- Փետրվարի 21-ին նշվում Մայրենի լեզվի օրը։